Zelf installeren

Je kunt je afvragen of je zelf zonnepanelen wilt installeren. Als het op een standaard dak geplaatst moet worden dan loont het vaak niet om het zelf te doen. Dat wordt anders als we het, net als ik, toch weer ff anders willen hebben.

Binnenkort heb ik een elektrische auto en wil ik zoveel mogelijk op eigen zonne-energie rijden. Daarvoor heb ik een aparte pagina gemaakt, kijk bij “laadpaal”. Hiervoor heb ik dan ook elektriciteit nodig. Zoals ik berekend heb ongeveer 1800 kWh. Daar heb ik iets meer dan 6 panelen voor nodig. De zuidkant van mijn huis heb ik al vol liggen met 22 panelen. Dat voorziet nu ruim in mijn behoefte. Maar voor elektrisch rijden zoek ik uitbreiding. Een schuin dak op het noorden dat levert niet zoveel op ca 65% ten opzichte van het zuiden. Ook heb ik een berging met een plat dak. deze heeft een groot deel van de dag, ook in het voor- en najaar, de zon. Gebruikelijk is om dan een schans te maken. Dat is relatief erg duur. Ik heb bedacht om de panelen nagenoeg plat te leggen met een kleine hoek (3 cm per meter) om het water af te voeren. Mijn installatie is daar al geschikt voor, ik had reserve ingebouwd. De verwachting met de panelen nagenoeg plat en een beetje schaduw van het huis is een opbrengst van ca 80%

Dan is de vraag of je dit goedkoper zelf in elkaar kan zetten in plaats van een schans te kopen. Ik heb een rails genomen waarop de zonnepanelen normaal gesproken op geplaatst worden. Deze rails plaats ik op tegeldragers en kosten tussen de 3 en 4 euro per stuk.

Deze kan je kopen in 3 verschillende hoogtes en kan je elk ongeveer 3 cm in hoogte veranderen.  Het dak wat ik heb is een standaard bitumen dak.

De rails bevestig ik met schroeven vast aan de tegeldragers en de tegeldragers lijm ik met een bitumen kit (Shell Tixophalte Kit) op het dak. (wel eerst schoonmaken). Ik heb 3 rails gebruikt en 3 x 2 tegeldragers per rails. Mits goed gekit, kunnen de tegeldragers desgewenst ook nog geschroefd worden. Naar mijn idee is dat niet nodig. Na de uitharding van een dag is het zeer sterk.

in de rails zitten hamerkopbouten en de borgmoeren zijn ook nog met borgringen gemonteerd (op het plastic.)

Een vraag die vaak gesteld wordt is of we een frame voor de zonnepanelen moeten aarden. Bij gewone installaties, zonder optimizers is dat wel aan te raden. De spanning op de kabel is niet vrij van het lichtnet en als er dan ergens een sluiting komt naar het frame kan het zelfs dodelijk worden. Denk ook maar aan de situatie bij brand bij het blussen. Meestal is er geen mechanisme om de installatie veilig af te schakelen. De panelen blijven spanning produceren, zelfs als de omvormer uitgeschakeld is. Elk paneel levert een spanning van ca 40 V en als je dan 15 panelen hebt, praten we over een spanning van 600 V omdat alles in serie staat.

Naar mijn mening is het principieel anders met een installatie met optimizers. (ik ben alleen bekend met SolarEdge). De omvormer scheidt de panelen van aarde en het lichtnet. Dat is te vergelijken met een scheidingstrafo. Deze moet je nooit secundair aarden omdat dan het voordeel van het scheiden verdwijnt. Daarmee is er een extra beveiliging voor aanraking. De tweede beveiliging is een lekstroomdetectie. Mocht er ergens een lekstroom ontstaan, schakelt de installatie af. Dan is er nog een eilandbeveiliging. Dat is de situatie dat de omvormer geen netspanning krijgt, in dat geval schakelt deze alles af: Indien de omvormer uit staat of uitschakelt, zullen de optimizers in een veilige modus komen en maximaal 1,00 V afgeven. Dat gebeurt binnen ongeveer één minuut na uitschakelen. Als ik dus 28 panelen heb, komt er maximaal 28 V op de leidingen te staan en dat is veilig, ook omdat de stroom zeer beperkt is. De tweede belangrijke reden voor deze beveiliging is dat als een elektricien de hoofdschakelaar uit zet, verwacht hij niet dat er dan spanning vanaf de omvormer zou kunnen komen: zéér belangrijk.

Wat ik er persoonlijk ook van vind, de wetgeving zegt dat dat sinds 1 januari 2017 volgens NEN 1010, het metalen frame geaard dient te zijn.

Bij het leggen van de bekabeling is het wat mij betreft belangrijk dat deze goed neergelegd wordt. De bedoeling is dat de stroom heen en terug, door de 2 leidingen dus, dicht bij elkaar gelegd worden. Daar zijn verschillende redenen voor:

1 De gevoeligheid voor schade door bliksem  neemt behoorlijk af. De spanning die in een lus opgewekt wordt is evenredig met het oppervlak van de lus. Door de 2 kabels nagenoeg tegen elkaar aan te leggen neemt de gevoeligheid aanmerkelijk af.

2 Omgekeerd, de storing die veroorzaakt wordt door de omvormer van de zonnepanelen wordt ook aanmerkelijk minder. Hoewel het DC kabels heten te zijn, zit er een forse wisselstroom component op van een zeer hoge frequentie. Dit is moeilijk weg te filteren. Als de lus groot is, dan is het zendoppervlak ook groot en daarmee is een zender ontstaan. Deze storing is zeker te horen op radio’s met korte, midden en lange golf maar ook audioapparatuur kan daar gevoelig voor zijn. Kleine moeite om de kabels bij elkaar te leggen.

3 Een systeem wordt ook overzichtelijker als de kabels bij elkaar liggen.

Helaas letten installateurs er vaak niet op. Storingen naar of vanaf de installatie worden vaak niet of te laat herkend.